| Title of Article |
ชุดข้อมูลแบบบูรณาการเพื่อการจัดการภัยแล้งของลุ่มน้ำชี |
| Date of Acceptance |
19 November 2013 |
| Journal |
| Title of Journal |
วารสารวิชาการ โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า |
| Standard |
|
| Institute of Journal |
โรงเรียนนายร้อนพระจุลจอมเกล้า |
| ISBN/ISSN |
|
| Volume |
11 |
| Issue |
|
| Month |
|
| Year of Publication |
2013 |
| Page |
59-73 |
| Abstract |
ภัยแล้งเป็นภัยธรรมชาติประเภทหนึ่งที่เกิดขึ้นเป็นประจำทุกปี โดยเฉพาะในภาคตะวันออกเฉียงเหนือซึ่งส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิตของประชาชนและก่อให้เกิดปัญหาการขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตรกรรมและอุตสาหกรรม ลุ่มน้ำชีเป็นลุ่มน้ำที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของภาคตะวันออกเฉียงเหนือและอยู่ในความสนใจของนักวิชาการ นักวิจัย และผู้เชี่ยวชาญในการตรวจสอบและควบคุมคุณภาพน้ำและปริมาณน้ำที่อาจจะส่งผลกระทบกับประชาชนรวมไปถึงภาคเกษตรกรรมและอุตสาหกรรม ด้วยเหตุที่น้ำเป็นทรัพยากรที่มีความสำคัญยิ่ง การตัดสินใจเกี่ยวกับทรัพยากรน้ำจึงเป็นเรื่องที่มีความสำคัญด้วยเช่นกัน การตัดสินใจที่ดีจำเป็นต้องอาศัยสารสนเทศที่ดีและมีคุณภาพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสารสนเทศที่ผ่านการวิเคราะห์ กลั่นกรองและประเมินผลด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์ จากการศึกษา พบว่า ยังขาดการศึกษาและวิเคราะห์สารสนเทศที่จำเป็นสำหรับการจัดการทรัพยากรน้ำของลุ่มน้ำชี สารสนเทศมีอยู่กระจัดกระจายในหลายหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง มีการจัดเก็บที่แยกจากกัน ชุดข้อมูลมีความซ้ำซ้อนกัน และแตกต่างกันไปตามบทบาทหน้าที่ของหน่วยงาน และความรู้เกี่ยวกับการจัดการทรัพยากรน้ำของลุ่มน้ำชี ส่วนหนึ่งเป็นความรู้ที่ฝังลึก (Tacit Knowledge) ของผู้เชี่ยวชาญซึ่งเป็นนักวิจัย และนักวิชาการ ซึ่งปรากฏว่าในประเทศไทยยังขาดการนำความรู้จากผู้เชี่ยวชาญมาบูรณาการกับสารสนเทศที่มีอยู่เพื่อทำให้การจัดการทรัพยากรน้ำของลุ่มน้ำชีมีความครอบคลุมและถูกต้องมากขึ้น
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเอกสารและการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยผู้วิจัยได้ประยุกต์ใช้แนวคิด Knowledge Acquisition Approach (Liou, 1990) เพื่อรวบรวมและจัดเก็บความรู้โดยการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญด้านวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม วิศวกรรมทรัพยากรน้ำและสารสนเทศภูมิศาสตร์ จำนวน 10 คน และนักวิชาการจากหน่วยงานภาครัฐที่มีหน้าที่รับผิดชอบเกี่ยวกับการจัดการทรัพยากรน้ำของลุ่มน้ำชี จำนวน 7 คน ผู้เชี่ยวชาญได้มีส่วนร่วมในกระบวนการพัฒนาขอบเขตความรู้ จัดหมวดหมู่ความรู้ เพื่อออกแบบชุดข้อมูลแบบบูรณาการ (Integrated Dataset) ที่จำเป็นต่อออกแบบระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจในการจัดการภัยแล้งของลุ่มน้ำชี
ผลการวิจัย พบว่า ชุดข้อมูลแบบบูรณาการเพื่อการจัดการภัยแล้งของลุ่มน้ำชีที่ได้ออกแบบการจัดหมวดหมู่ความรู้ ตามแนวคิดและขั้นตอนการจัดการภัยแล้งในรูปแบบที่เป็นโครงสร้างลำดับชั้น แบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอนหลัก ดังนี้1) การวางแผนก่อนเกิดภัยแล้ง (Planning) ประกอบด้วยชุดข้อมูลเพื่อการคาดการณ์ (Forecast) การเฝ้าระวัง (Monitoring) และการวางแผน (Planning)2) การปฎิบัติขณะเกิดภัยแล้ง (Response) ประกอบด้วยชุดข้อมูลเพื่อการแจ้งเตือน (Alert) และการให้ความช่วยเหลือ (Emergency) และ 3) ชุดข้อมูลเพื่อการฟื้นฟูหลังเกิดภัยแล้ง (Recovery) |
| Keyword |
ชุดข้อมูลแบบบูรณาการ, การจัดการภัยแล้ง, การแสวงหาความรู้, ลุ่มน้ำชี |
| Author |
|
| Reviewing Status |
มีผู้ประเมินอิสระ |
| Status |
ตีพิมพ์แล้ว |
| Level of Publication |
ชาติ |
| citation |
false |
| Part of thesis |
true |
| Attach file |
|
| Citation |
0
|
|
|
Publication
Journal Publication
ไทย