2012 ©
             Publication
Journal Publication
Research Title Naga Beliefs in Isan: Buddhist and Brahmanical 
Date of Distribution 23 November 2018 
Conference
     Title of the Conference 14th International Conference on Humanities & Social Sciences 2018 (IC-HUSO 2018) 
     Organiser Faculty of Humanities and Social Sciences, Khon Kaen University 
     Conference Place Faculty of Humanities and Social Sciences, Khon Kaen University 
     Province/State Khon Kaen  
     Conference Date 22 November 2018 
     To 23 November 2018 
Proceeding Paper
     Volume 14 
     Issue
     Page 942 - 952 
     Editors/edition/publisher  
     Abstract บทความนี้มุ่งอธิบายถึงความเหมือนและความแตกต่างของความเชื่อเรื่องพญานาคระหว่างความเชื่อแบบพุทธและพราหมณ์ ภายใต้บริบทสังคมอีสาน โดยใช้แนวคิดความเชื่อมาช่วยในการวิเคราะห์ปรากฏการณ์ดังกล่าวที่มีความเกี่ยวข้องกับศาสนาพุทธและศาสนาพราหมณ์ รวบรวมข้อมูลจากการสังเคราะห์เอกสาร และศึกษาวิเคราะห์ผ่านลักษณะพิธีกรรมการนับถือบูชาพญานาคของชาวอีสานที่อาศัยบริเวณลุ่มแม่น้ำโขง จังหวัดมุกดาหาร ใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content analysis) ผลการศึกษาพบว่า สังคมอีสานที่มีเรื่องราวของพญานาคผูกพันกับการดำรงชีวิตของชาวอีสาน ทั้งในด้านพิธีกรรมการเกษตร ศิลปะ และสถาปัตยกรรม สืบเนื่องมาจากอิทธิพลด้านความเชื่อโบราณและศาสนา ล้วนผสมผสานกันจนกลายเป็นอัตลักษณ์ของชาวอีสาน ในเรื่องความเชื่อเกี่ยวกับพญานาคในศาสนาพุทธมีความเชื่อว่าพญานาคมีอยู่จริงและเป็นผู้ศรัทธาในพระพุทธศาสนา ปรากฏความเชื่อพญานาคในประเพณีงานบุญต่างๆ เช่น ประเพณีบวชนาค ประเพณีออกพรรษา ประเพณีบุญบั้งไฟ ประเพณีไหลเรือไฟ เป็นต้น สำหรับศาสนาพราหมณ์ได้มีความเชื่อเรื่องพญานาคว่า พญานาคเป็นบัลลังก์ของพระนารายณ์ ซึ่งมีชื่อว่าพญาอนันตนาคราช เป็นต้นกำเนิดของตำนานนารายณ์บรรทมสินธุ์ แม้ว่าพุทธและพราหมณ์จะมีตำนานความเชื่อที่มีความเป็นมาแตกต่างกัน แต่ในลักษณะการบูชาหรือพิธีบวงสรวงพญานาคของพุทธและพราหมณ์ มีเชื่อมโยงความเชื่อคล้ายคลึงกัน โดยในพิธีกรรมต่างๆ มักปรากฏ พระ ฤๅษี พราหมณ์ เป็นผู้ดำเนินพิธี และขั้นตอนพิธี และบทสวด มักผสมผสานทั้งพุทธและพราหมณ์เข้าไว้ด้วยกัน  
Author
605080014-1 Miss CHITTIMA PHUTTHANATHANAPA [Main Author]
Humanities and Social Sciences Master's Degree

Peer Review Status มีผู้ประเมินอิสระ 
Level of Conference นานาชาติ 
Type of Proceeding Full paper 
Type of Presentation Oral 
Part of thesis true 
Presentation awarding false 
Attach file
Citation 0