| Research Title |
จากเกษตรกรสู่ผู้ประกอบการ: ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียและเครือข่ายทางสังคม |
| Date of Distribution |
21 November 2020 |
| Conference |
| Title of the Conference |
การประชุมวิชาการระดับชาติด้านมานุษยวิทยาและสังคมวิทยา ครั้งที่ 2 |
| Organiser |
มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี |
| Conference Place |
มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี |
| Province/State |
อุบลราชธานี |
| Conference Date |
20 November 2020 |
| To |
21 November 2020 |
| Proceeding Paper |
| Volume |
2 |
| Issue |
1 |
| Page |
72 |
| Editors/edition/publisher |
|
| Abstract |
บทความนี้มุ่งศึกษาการกลายเป็นเกษตรกรผู้ประกอบการ ภายใต้การวิเคราะห์บทบาทของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียและเครือข่ายทางสังคม ของเกษตรกรในจังหวัดขอนแก่น ตามแนวคิดเครือข่ายทางสังคม ที่จะสะท้อนให้เห็นปรากฏการณ์การก่อตัวของเกษตรกรผู้ประกอบการ ที่เกิดขึ้นจากการมีความสัมพันธ์กับคนกลุ่มต่างๆ เพื่อสนับสนุนกิจกรรมการผลิตและกิจกรรมทางเศรษฐกิจของครัวเรือน โดยการศึกษานี้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก ร่วมกับการสังเกต เพื่อให้สามารถวิเคราะห์ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นได้อย่างครอบคลุมรอบด้าน มีผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ ผู้รู้ในชุมชน 3 คน เจ้าหน้าที่รัฐ 3 คน เกษตรกรผู้ประกอบการ 7 คน และสมาชิกในครัวเรือนของเกษตรกรผู้ประกอบการ 4 คน ใช้วิธีการเลือกผู้ให้ข้อมูลแบบเฉพาะเจาะจงและการบอกต่อ ทำการจัดระเบียบข้อมูลเพื่อหาข้อสรุปและนำเสนอโดยการพรรณนาวิเคราะห์
ผลการศึกษาพบว่า การก่อตัวของเกษตรกรผู้ประกอบการในจังหวัดขอนแก่น ล้วนแต่เกิดขึ้นโดยเกี่ยวข้องกับการพึ่งพาหรือได้รับการสนับสนุนผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหลายกลุ่ม ประกอบด้วย (1) สมาชิกในครัวเรือน ในฐานะของแรงงาน ผู้สนับสนุนด้านการเงิน รวมถึงการส่งเสริมด้านการตลาด (2) ชุมชนหรือกลุ่ม ทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ ในการแลกเปลี่ยนข้อมูล ความรู้ ข่าวสารต่างๆ ทั้งในด้านการผลิต การแปรรูป และการขายผลผลิต และ (3) เจ้าหน้าที่รัฐ ซึ่งมีบทบาทในการกำหนดนโยบายหรือกิจกรรมเพื่อการส่งเสริมภาคการเกษตร ซึ่งช่วยให้เกษตรกรผู้ประกอบการสามารถฉวยใช้ประโยชน์เพื่อส่งเสริมกิจกรรมการผลิตของตนได้อย่างหลากหลาย ในส่วนของการสร้างเครือข่าย พบว่า เกษตรกรผู้ประกอบการมีการใช้เครือข่ายทางสังคมในฐานะทรัพยากรหนึ่งเพื่อส่งเสริมการประกอบการของตน จำแนกได้ 2 รูปแบบที่สำคัญ คือ (1) เครือข่ายความสัมพันธ์ทางสังคมบนพื้นที่เชิงกายภาพ และ (2) เครือข่ายที่เกิดขึ้นบนฐานของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ อันเป็นลักษณะของการสร้างเครือข่ายความสัมพันธ์ที่เกิดขึ้นกับทั้งหน่วยงานภาครัฐ บริษัทเอกชน ห้างสรรพสินค้าหรือร้านค้าในฐานะของตลาด การมีเครือข่ายกับเกษตรกรผู้ประกอบการรายอื่นๆ รวมถึงการมีเครือข่ายเชิงเครือญาติสนับสนุน ซึ่งแต่ละรูปแบบมีลักษณะความสัมพันธ์ทางสังคม 2 ลักษณะ ได้แก่ ความสัมพันธ์ที่เป็นแนวราบในลักษณะของการพึ่งพาระหว่างกัน และความสัมพันธ์แนวดิ่งโดยการต่อรองผลประโยชน์เพื่อส่งเสริมกิจกรรมการผลิตของตนเอง ซึ่งสะท้อนให้เห็นคุณลักษณะของการเป็นเกษตรกรผู้ประกอบการที่รู้จักใช้ประโยชน์จากการพัฒนาของสังคมเพื่อสร้างความเป็นอยู่ที่ดี และมีกลยุทธ์ในการดำรงชีพที่แตกต่างไปจากเกษตรกรแบบเดิม ที่มีข้อจำกัดในการเข้าถึงการสนับสนุนด้านนโยบายจากรัฐได้อย่างชัดเจน
|
| Author |
|
| Peer Review Status |
มีผู้ประเมินอิสระ |
| Level of Conference |
ชาติ |
| Type of Proceeding |
Abstract |
| Type of Presentation |
Oral |
| Part of thesis |
true |
| Presentation awarding |
false |
| Attach file |
|
| Citation |
0
|
|
|
Publication
Journal Publication
ไทย