Research Title |
สิงคาลกสูตรในกลอนลำของหมอลำกลอนอีสาน |
Date of Distribution |
3 September 2022 |
Conference |
Title of the Conference |
โครงการประชุมวิชาการระดับชาติและนานาชาติ ประจำปี 2565 (FAR8) “The Future of Arts: The Challenges to Artists” |
Organiser |
คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น |
Conference Place |
อุทยานวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น |
Province/State |
จังหวัดขอนแก่น |
Conference Date |
3 September 2022 |
To |
4 September 2022 |
Proceeding Paper |
Volume |
8 |
Issue |
8 |
Page |
1256 |
Editors/edition/publisher |
คณะศิลปกรรมศาสตร์ |
Abstract |
บทความเรื่อง สิงคาลกสูตรในกลอนลำของหมอลำกลอนอีสาน มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติการประพันธ์กลอนลำเกี่ยวกับสิงคาลกสูตรในกลอนลำของหมอลำกลอนอีสานและเพื่อศึกษาเปรียบเทียบสิงคาลกสูตรในกลอนลำของหมอลำกลอนอีสาน โดยศึกษาข้อมูลทั้งจากเอกสารและจากการลงพื้นที่ ด้วยวิธีการสังเกต และสัมภาษณ์ทั้งชนิดที่มีโครงสร้างและไม่มีโครงสร้างสำหรับกลุ่มผู้รู้ ผู้ปฏิบัติ และผู้เกี่ยวข้อง โดยมีกลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ 1. นายมีฤทธิ์ ปัญญาวงษ์ 2. นางจินตนา เย็นสวัสดิ์ 3. นางทองวรรณ บุญเที่ยง 4.นายวิรัช ประทุมมัง 5. นางบัวผัน จักรพิมพ์ และ 6.พระมหาใจ เขมจิตฺโต วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้กรอบวิเคราะห์ตามทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง และนำเสนอข้อมูลแบบพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัยพบว่า
1. การประพันธ์กลอนลำที่มีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับสิงคาลกสูตรนั้น แบ่งได้เป็น 3 ยุค คือ 1. ยุคแผ่นเสียง หมายถึงยุคของการเริ่มต้นบันทึกเสียงลงในระบบแผ่นเสียง โดยจะมีเนื้อเกี่ยวกับการพรรณนาป่าไม้ ชมนกชมเขา หรือลำล่องโขง เป็นต้น โดยเริ่มต้นจากการนำเอากลอนลำที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับคติธรรมมาแทรกบ้าง 2.ยุคลำโจทย์แก้ หมายถึงยุคของการลำประชันปุจฉา วิสัชนา ถามตอบเกี่ยวกับปัญหา ซึ่งเริ่มมีการนำเอาบทพระสูตรในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนามาประพันธ์เพื่อที่จะอวดภูมิความรู้ของหมอลำ 3. ยุคลำประยุกต์ เป็นยุคของหมอลำที่เรียนลำจากครูอาจารย์ในยุคที่ 2 นำเอาความรู้ ที่ได้เรียนมาแล้วมาประยุกต์เข้ากับตัวบทสิงคาลกสูตรบ้าง หรือมีประสบการณ์เกี่ยวกับชีวิตและการดำรงชีพบ้าง จึงนำมาประพันธ์เป็นบทกลอนลำ และยังมีผู้ได้ที่บวชเรียนมาซึ่งมองเห็นในหลักของสิงคาลกสูตรมีสาระที่ผู้คนทั่วไปควรที่จะรับรู้ จึงได้ประพันธ์ขึ้นมาอีกด้วย
2. ตัวบทสิงคาลกสูตรที่อธิบายถึงวิธีการปฏิบัติในการดำเนินชีวิต จะมีความแตกต่างกับกลอนลำของหมอลำกลอนอีสานเหล่านี้อยู่มาก แต่บทประพันธ์เหล่านั้นยังคงมีการสอดแทรกหลักปฏิบัติที่ปรากฏมีอยู่ในสิงคาลกสูตร
อยู่ในทุกกลอน ซึ่งแต่ละกลอนอาจจะมีครบตามตัวบท หรือมีไม่ครบตามตัวบท แต่ผู้ประพันธ์มีความมุ่งหมายที่จะสื่อสารกับผู้ที่ได้รับฟังบทกลอนลำเหล่านั้นเพื่อจรรโลงจิตใจของผู้ฟังและหวังจักเป็นประโยชน์ทั้งต่อตนเองและบุคคลอื่นให้สามารถนำไปประพฤติปฏิบัติตามได้ |
Author |
|
Peer Review Status |
มีผู้ประเมินอิสระ |
Level of Conference |
ชาติ |
Type of Proceeding |
Full paper |
Type of Presentation |
Poster |
Part of thesis |
true |
Presentation awarding |
false |
Attach file |
|
Citation |
0
|
|