| Title of Article |
การบรรเลงกลองชุดประกอบการแสดงหมอลำ: พัฒนาการ และกลวิธีในการบรรเลง |
| Date of Acceptance |
29 September 2021 |
| Journal |
| Title of Journal |
วารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น |
| Standard |
TCI |
| Institute of Journal |
คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น |
| ISBN/ISSN |
1906-6023 |
| Volume |
15 |
| Issue |
1 |
| Month |
มกราคม - มิถุนายน |
| Year of Publication |
2023 |
| Page |
|
| Abstract |
การศึกษาค้นคว้านี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพัฒนาการของการใช้กลองชุดประกอบการแสดงหมอลำ 2) ศึกษากลวิธีการบรรเลงกลองชุดประกอบการแสดงหมอลำ 3) ศึกษาอัตลักษณ์ของการบรรเลงกลองชุดประกอบการแสดงหมอลำ การศึกษาครั้งนี้ใช้ระเบียบวิธีเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาข้อมูลจากเอกสาร สื่อบันทึกภาพและเสียง และการลงเก็บข้อมูลภาคสนาม โดยวิธีการสังเกตแบบมีส่วนร่วม และไม่มีส่วนร่วม การสัมภาษณ์แบบเป็นทางการและไม่เป็นทางการ การสนทนา การบันทึกแบบจดบันทึก การใช้เครื่องบันทึกภาพและเสียง แล้วนำข้อมูลที่ได้มาทำการวิเคราะห์และสังเคราะห์
ผลการวิจัยพบว่า พัฒนาการของการใช้กลองชุดประกอบการแสดงหมอลำเกิดจากการริเริ่มของคณะรังสิมันต์ ซึ่งเป็นคณะหมอลำหมู่ที่มีชื่อเสียงจากจังหวัดอุบลราชธานีในขณะนั้น โดยโกมินท์ พันธุ ได้มีแนวคิดนำกลองชุดมาในใช้ในการแสดงหมอลำเรื่องต่อกลอนของคณะเพื่อประกอบการฟ้อนและการลำบางช่วง นับเป็นเครื่องดนตรีตะวันตกชนิดแรกที่มีการนำใช้ในคณะหมอลำ โดยได้ประยุกต์กระสวนจังวะของเครื่องตีในวงรำโทนหรือรำวงมาถ่ายลงสู่กลองชุดจนเกิดเป็นกระสวนจังหวะกลองชุดหมอลำ (drum pattern) และการส่งกลอง (fill in) ที่ใช้อยู่จนถึงปัจจุบัน
กลวิธีการบรรเลงกลองชุดประกอบการแสดงหมอลำมีการพัฒนาไปอย่างมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านการบรรเลงกระสวนจังหวะ พบว่าเป็นการประดับประดากระสวนจังหวะดั้งเดิมที่มีพื้นฐาน จากคณะรังสิมันต์ ส่วนมากมักจะเพิ่มลูกเล่นด้วยฉาบไฮแฮทซึ่งมักจะเพิ่มโน้ตในตำแหน่ง e และ a ของจังหวะ พร้อมกับการส่งกลองซึ่งประกอบด้วยชุดของโน้ตเขบ็ตหนึ่งชั้นและเขบ็ตสองชั้น มักสิ้นสุดการส่งกลองที่ตำแหน่งและ (&) ของจังหวะที่สี่
ในด้านอัตลักษณ์การบรรเลงกลองชุดประกอบการแสดงหมอลำแบ่งได้เป็นสองด้าน อัตลักษณ์เชิงกายภาพในด้านลักษณะท่าทางการบรรเลง ซึ่งมีเอกลักษณ์อยู่ที่การบรรเลงกลองชุดแบบไม่ไขว้มือ ส่วนอัตลักษณ์ทางดนตรีของการบรรเลงกลองชุดประกอบการแสดงหมอลำมีความโดดเด่นที่กระสวนจังหวะ (drum pattern) และการส่ง (fill in) ซึ่งเป็นที่รู้จักโดยทั่วไปว่า “จังหวะหมอลำ” และ “ลูกส่งกลองหมอลำ” |
| Keyword |
กลองชุด, หมอลำ |
| Author |
|
| Reviewing Status |
มีผู้ประเมินอิสระ |
| Status |
ได้รับการตอบรับให้ตีพิมพ์ |
| Level of Publication |
ชาติ |
| citation |
false |
| Part of thesis |
true |
| Attach file |
|
| Citation |
0
|
|
|
Publication
Journal Publication
ไทย