| Research Title |
รัฐชายแดนจำบัง: การเคลื่อนและข้ามของขอบเขตระหว่างมนุษย์กับสิ่งของในช่วงการค้าชายแดน บริเวณจุดผ่อนปรนการค้าชายแดนไทย-ลาว จังหวัดนครพนม (Border regime: The movement of boundaries between humans and material during the border trade at the Checkpoint for Border Trade on Thailand-Laos Border Nakhon Phanom Province) |
| Date of Distribution |
21 November 2020 |
| Conference |
| Title of the Conference |
การประชุมวิชาการระดับชาติด้านมานุษยวิทยาและสังคมวิทยา ครั้งที่ 2 "คลี่-คลาย-ญ่าย-เคลื่อน" |
| Organiser |
มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ร่วมกับศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) |
| Conference Place |
มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี |
| Province/State |
อุบลราชธานี |
| Conference Date |
20 November 2020 |
| To |
21 November 2020 |
| Proceeding Paper |
| Volume |
- |
| Issue |
- |
| Page |
- |
| Editors/edition/publisher |
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วัชรี ศรีคำ บรรณาธิการ |
| Abstract |
บทความนี้นำเสนอพลวัตการควบคุมพื้นที่ชายแดนไทย – สปป.ลาว จุดผ่อนปรนท่าอุเทน จังหวัดนครพนม โดยใช้แนวคิดระบอบชายแดนในการทำความเข้าใจปรากฏการณ์ ข้อมูลที่ปรากฏในบทความเป็นส่วนหนึ่งของการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสารและข้อมูลภาคสนามด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก ประกอบกับการสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม มีผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ผู้อาวุโสในชุมชน เจ้าหน้าที่รัฐไทย ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการดำเนินกิจกรรมการค้าชายแดน และผู้ซื้อสินค้าชาวไทย เป็นต้น การเลือกผู้ให้ข้อมูลใช้ทั้งวิธีการเลือกแบบเฉพาะเจาะจงและการเลือกแบบให้ผู้ให้ข้อมูลบอกต่อผู้ให้ข้อมูลคนต่อไป
ผลการศึกษาพบว่า หลังสิ้นสุดสงครามเย็น กระบวนการเปลี่ยนแปลงของพื้นที่ชายแดนสมัยใหม่ ที่เปลี่ยนจากพื้นที่ความมั่นคงของชาติ กลายเป็นพื้นที่ทางเศรษฐกิจภายใต้บริบทของเสรีนิยมใหม่ โดยเฉพาะในพื้นที่จุดผ่อนปรนการค้าชายแดนท่าอุเทน ซึ่งเป็นชุนชมชายแดนที่ผู้คนทั้งสองฝั่งโขงมีความสัมพันธ์ยึดโยงกันผ่านเครือญาติ และมีลักษณะร่วมทางชาติพันธุ์เดียวกัน อีกทั้งมีความสัมพันธ์ทางสังคมวัฒนธรรมและเศรษฐกิจมาอย่างยาวนาน ภายหลังหลังสงครามเย็นนโยบาย “เปลี่ยนสนามรบให้เป็นสนามการค้า” ซึ่งเป็นระบอบชายแดนที่เป็นระเบียบกฎเกณฑ์ ในการควบคุมกำกับกิจกรรมการค้าชายแดนของผู้คนและสินค้า สะท้อนให้เห็นว่าระบอบการควบคุมชายแดนที่รัฐมุ่งเน้นให้พื้นที่ชายแดนมีความเป็นสากลที่เข้มงวด เป็นการมองพื้นที่ชายแดนแบบแข็งทื่อ (hard border) ที่เน้นเพียงความมั่นคงของรัฐไม่สามารถทำความเข้าใจความซับซ้อนและพลวัตของพื้นที่ชายแดน ผู้เขียนจึงเสนอมุมมองในการทำความเข้าใจวิถีชีวิตทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม ภายใต้การมองพื้นที่ชายแดนแบบยืดหยุ่น (soft border) ที่ไม่อาจละเลยความสำคัญของกฎจารีตท้องถิ่น ระบบอุปถัมภ์ ความสัมพันธ์แบบเครือญาติ ซึ่งเป็นความสัมพันธ์ที่ยังดำรงอยู่ในพื้นที่ชายแดน ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของระบอบในการควบคุมพื้นที่ชายแดนในแต่ละยุคสมัย
|
| Author |
|
| Peer Review Status |
มีผู้ประเมินอิสระ |
| Level of Conference |
ชาติ |
| Type of Proceeding |
Abstract |
| Type of Presentation |
Oral |
| Part of thesis |
true |
| Presentation awarding |
false |
| Attach file |
|
| Citation |
0
|
|
|
Publication
Journal Publication
ไทย