ชื่อบทความ |
ความหมายที่เปลี่ยนแปลงของพระธาตุพนมในบริบทประวัติศาสตร์ ไทย-ลาว |
วัน/เดือน/ปี ที่ได้ตอบรับ |
25 พฤษภาคม 2566 |
วารสาร |
ชื่อวารสาร |
วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี |
มาตรฐานของวารสาร |
TCI |
หน่วยงานเจ้าของวารสาร |
มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี |
ISBN/ISSN |
2228-8244 |
ปีที่ |
14 |
ฉบับที่ |
1 |
เดือน |
มกราคม-มิถุนายน |
ปี พ.ศ. ที่พิมพ์ |
2566 |
หน้า |
34-65 |
บทคัดย่อ |
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหมายที่เปลี่ยนแปลงของพระธาตุพนมในบริบทประวัติศาสตร์ไทย-ลาว พ.ศ. 2369-2553 ข้อมูลที่ปรากฏในบทความนี้ได้จากการวิจัยเอกสาร ผลการศึกษาชี้ว่า พระธาตุพนมซึ่งตั้งอยู่บริเวณชายแดนไทย-ลาวสะท้อนถึงความหมายที่เปลี่ยนแปลงไปแต่ละยุค ได้แก่ 1) ยุคศึกเจ้าอนุวงศ์ พระธาตุพนมกลายเป็นเครื่องมือทางการเมืองและสงคราม โดยอาณาจักรลาวได้นำพระธาตุพนมไปใช้ในมิติของอำนาจศักดิ์สิทธิ์ที่มีความสำคัญต่อทิศทางการเมืองในราชสำนัก ส่วนรัฐสยามได้ใช้พระธาตุพนมในฐานะของสัญลักษณ์ในแผนที่เพื่อกำหนดยุทธศาสตร์ในการทำสงครามและเป็นสัญลักษณ์ในการตั้งรับกับการแย่งชิงพื้นที่จากจักรวรรดินิยมตะวันตก 2) ยุคสงครามอินโดจีน พระธาตุพนมถูกนำไปเชื่อมโยงกับความหมายทางการเมือง ได้แก่ การพยายามล้มล้างความศรัทธาของผู้คนในฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงที่มีต่อพระธาตุพนมของรัฐบาลอาณานิคมฝรั่งเศส ในขณะที่รัฐไทยได้เชื่อมโยงความหมายพระธาตุพนมกับการสร้างความเป็นพลเมืองของรัฐไทย 3) ยุคสงครามเย็น พระธาตุพนมได้กลายเป็น ตราสัญลักษณ์ของสถาบันอุดมศึกษาแห่งแรกในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย นอกจากนี้ ยังมีการให้ความหมายใหม่กับพระธาตุพนมจากความรู้ด้านโบราณคดีของกรมศิลปากร และการผลิตซ้ำวาทกรรมที่เกี่ยวกับตำนานอุรังคธาตุ 4) ยุคพัฒนาอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง พระธาตุพนมได้ถูกทำให้กลายเป็นสินค้า มีการผลิตสินค้าที่เชื่อมโยงกับพระธาตุพนมเป็นจำนวนมากและมีการขายสินค้าในพื้นที่พระธาตุพนมสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน และ 5) ยุคผลักดันพระธาตุพนมให้เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม เพื่อให้กลายเป็นพื้นที่สากล พระธาตุพนมได้ถูกนำไปเชื่อมโยงกับความหมายใหม่โดยเฉพาะอย่างยิ่งในมิติการเมืองและเศรษฐกิจ กระนั้น พระธาตุพนมยังคงความหมายของการเป็นพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์และเป็นศูนย์รวมทางจิตวิญญาณของผู้คนมาจนถึงปัจจุบัน |
คำสำคัญ |
พระธาตุพนม, พื้นที่ศักดิ์สิทธิ์, พื้นที่ทางสังคม, การต่อรองความหมาย, ความสัมพันธ์ไทย-ลาว |
ผู้เขียน |
|
การประเมินบทความ |
ไม่มีผู้ประเมินอิสระ |
สถานภาพการเผยแพร่ |
ตีพิมพ์แล้ว |
วารสารมีการเผยแพร่ในระดับ |
ชาติ |
citation |
มี |
เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์ |
เป็น |
แนบไฟล์ |
|
Citation |
0
|
|