| Research Title |
ผลกระทบของการใช้สารกำจัดศัตรูพืชอย่างต่อเนื่องต่อสังคมแพลงก์ตอนสัตว์ในนาข้าว |
| Date of Distribution |
4 October 2019 |
| Conference |
| Title of the Conference |
การประชุมอนุกรมวิธานและซิสเทมาติคส์ในประเทศไทย ครั้งที่ 9 |
| Organiser |
ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
| Conference Place |
สำนักบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
| Province/State |
เชียงใหม่ |
| Conference Date |
2 October 2019 |
| To |
4 October 2019 |
| Proceeding Paper |
| Volume |
- |
| Issue |
- |
| Page |
134-135 |
| Editors/edition/publisher |
คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
| Abstract |
การใช้สารป้องกันกำจัดศัตรูพืชในนาข้าวอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานานย่อมส่งผลกระทบทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อความหลากหลายทางชีวภาพของสิ่งมีชีวิตในนั้น คณะผู้วิจัยจึงเปรียบเทียบความหลากชนิดและความหนาแน่นของแพลงก์ตอนสัตว์ในนาที่มีประวัติการใช้สารกำจัดศัตรูพืชอย่างต่อเนื่องมากกว่า 10 ปี จำนวน 2 แปลงนา ได้แก่ นาขนาดพื้นที่ 11 ไร่ ที่หยุดใช้สารกำจัดศัตรูพืชระยะเวลา 1 ปี (RF-APA) และนาขนาดพื้นที่ 13 ไร่ ที่ใช้สารกำจัดศัตรูพืชในปีที่เก็บตัวอย่าง (RF-PA) นาทั้ง 2 แปลงอยู่ในเขตอำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา โดยอยู่ห่างกันประมาณ 60 เมตร การเก็บตัวอย่างแพลงก์ตอนสัตว์เชิงปริมาณจำนวน 10 จุด ในวันที่ 14 และ 29 ตุลาคม 2561 โดยกรองตัวอย่างน้ำปริมาตร 20 ลิตร ผ่านถุงกรองแพลงก์ตอนขนาดตา 20 ไมโครเมตร และรักษาสภาพตัวอย่างด้วยสารละลายลูกอล ความเข้มข้นร้อยละ 1 รวมทั้งสุ่มเก็บไข่พักของแพลงก์ตอนสัตว์ในดินจากนาข้าวทั้ง 2 แปลง มาเพาะฟักในห้องปฏิบัติการ โดยเก็บตัวอย่างทุก 6 วัน เป็นระยะเวลา 1 เดือน ผลการศึกษาพบว่า นาข้าว RF-APA และนาข้าว RF-PA มีความหลากชนิดของแพลงก์ตอนสัตว์เท่ากับ 113 และ 88 ชนิด ตามลำดับ โดยมีค่าดัชนีความคล้ายคลึงของ abundance−based Jaccard (Jabd) เท่ากับ 0.438 นาข้าว RF-APA มีความหนาแน่นของแพลงก์ตอนสัตว์เท่ากับ 24.42 ตัวต่อลิตร ซึ่งสูงกว่านาข้าว RF-PA ที่มีความหนาแน่น 16.62 ตัวต่อลิตรอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 4.527, p = 0.000) และทั้ง 2 แปลงนา พบจำนวนชนิดของแพลงก์ตอนสัตว์จากการเพาะฟักไข่พัก 16 ชนิดเท่ากัน แต่มีค่าดัชนีความคล้ายคลึงของ Jabd เพียง 0.243 นอกจากนั้นนาข้าว RF-APA มีปริมาณแอมโมเนีย 0.17±0.08 มิลลิกรัมต่อลิตร ซึ่งสูงกว่านาข้าว RF-PA ที่มีค่าดังกล่าว 0.04±0.03 มิลลิกรัมต่อลิตรอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 3.562, p = 0.005) จากการวิเคราะห์ Canonical Correspondence Analysis พบว่า ปริมาณแอมโมเนีย (r = 0.995) และค่าการนำไฟฟ้า (r = 0.913) มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับโรติเฟอร์ 7 ชนิด ได้แก่ Lecane bulla, L. hamata, L. papuana, L. quadridentata, Lophocharis salpina, Testudinella patina และ Trichocerca tenuior ผลการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าแปลงนาที่ใช้สารป้องกันกำจัดศัตรูพืชอย่างต่อเนื่องส่งผลกระทบต่อความหลากหลายและความหนาแน่นของแพลงก์ตอนสัตว์ในนาข้าว งานวิจัยนี้เป็นส่วนหนึ่งของ “โครงการการใช้ทรัพยากรสัตว์น้ำจืด กุ้ง ปู ไรน้ำ หอย ไส้เดือน ปลิงน้ำจืด และอื่นๆ เพื่อการใช้ประโยชน์ทางด้านอาหาร การเกษตร การแพทย์และเวชสำอาง สิ่งแวดล้อม และการอนุรักษ์อย่างยั่งยืน (BDC-PG4-160020)” |
| Author |
|
| Peer Review Status |
มีผู้ประเมินอิสระ |
| Level of Conference |
ชาติ |
| Type of Proceeding |
Abstract |
| Type of Presentation |
Oral |
| Part of thesis |
true |
| Presentation awarding |
false |
| Attach file |
|
| Citation |
0
|
|
|
Publication
Journal Publication
ไทย