| Title of Article |
ดนตรีในพิธีไหว้ครูพิณเพียตราชสำนักกัมพูชา
Music in Pin Peat Master Worshiping Ceremony in Cambodian Royal.
|
| Date of Acceptance |
9 September 2019 |
| Journal |
| Title of Journal |
วารสารอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน |
| Standard |
TCI |
| Institute of Journal |
กองส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยนเรศวร |
| ISBN/ISSN |
- |
| Volume |
11 |
| Issue |
1 |
| Month |
มกราคม-มิถุนายน |
| Year of Publication |
2019 |
| Page |
- |
| Abstract |
งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อศึกษาประวัติและพัฒนาการ รวมไปถึงระเบียบพิธีกรรมและเพลงประกอบในพิธีไหว้ครูพิณเพียตราชสำนักกัมพูชา ผู้วิจัยใช้กระบวนการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการเข้าเก็บข้อมูลภาคสนามในพิธีไหว้ครูประจำปี 2559 ของโรงเรียนมัธยมวิจิตรศิลป์ และข้อมูลเพิ่มเติมจากมหาวิทยาลัยภูมินทร์วิจิตรศิลป์ ณ กรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา ผลการศึกษา พบว่า วงพิณเพียตมีรากฐานมาจากแนวคิดร่วมสมัยของนักปราชญ์ในพระราชวังของกษัตริย์ร่วมกับวิถีศาสนพิธีของพราหมณ์ ซึ่งในขณะนั้นเรียกว่า เพลงศาสนาหรือเพลงนักปราชญ์ วงพิณเพียตมาจากวงเพลงพิณซึ่งมีกำเนิดตั้งแต่สมัยนครภนม และก่อนยุคประวัติศาสตร์เขมรมีวงดนตรีประเภทหนึ่ง นิยมเรียกว่าวงเพลงคงสฺคร มีเครื่องตีเป็นหลักในการดำเนินทำนอง ดังนั้นวงเพลงพิณเพียตจึงมีที่มาจากวงเพลงพิณกับวงเพลงคงสคร ส่วนที่มาของพิธีไหว้ครูนั้น พบว่า กำเนิดจากพิธีโฎนตา ដូនតា จัดขึ้นเพื่อบำเพ็ญกุศลให้กับบรรพบุรุษทางดนตรีเป็นหลัก พิธีนี้มีความชัดเจนในแง่ของพิธีกรรมและเป็นระบบระเบียบชัดเจนหลังสงครามโลก ครั้งที่ 2 และมีการพัฒนารูปแบบมาจนถึงปัจจุบัน เช่น ผู้ประกอบพิธีเดิมนั้นจะเรียกเพลงพิณเพียตสำหรับพรใหญ่ จำนวน 33 เพลง แต่ด้วยสาเหตุปัจจัยทางเมือง ภัยสงคราม แหล่งทุน ระยะเวลา และสาระความสำคัญ จึงมีการตัดเนื้อหาให้เหลือแต่สาระสำคัญ ที่เรียกว่าเพลงพิณเพียตสำหรับพรเล็ก จำนวน 12 เพลง พิธีไหว้ครูแบ่งออกเป็น 3 ส่วนใหญ่ 1.คือพิธีบำเพ็ญกุศลหรือพิธีโฎนตา 2.คือพิธีคารวะครูดนตรีเขมร และ 3.คือพิธีคารวะครูดนตรีผูกแขนรับขวัญ ผลจากการวิเคราะห์เพลง พบว่า ทำนองหลักในเพลงส่วนใหญ่มีกลุ่มเสียง ฟซล ดร และ ซลท รม โดยลูกตกเป็นไปตามหลักสังคีตลักษณ์ อยู่ในกลุ่มเสียงของทำนองหลัก ส่วนจังหวะ แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 ใช่ฉิ่งเป็นเครื่องประกอบจังหวะอย่างเดียว กลุ่มที่ 2 ใช้ตะโพนบรรเลงประกอบกับฉิ่ง และกลุ่มที่ 3 บรรเลงจังหวะฉิ่ง ตะโพน กลองทัด |
| Keyword |
พิธีไหว้ครู, วงพิณเพียต, ดนตรีราชสำนักกัมพูชา |
| Author |
|
| Reviewing Status |
มีผู้ประเมินอิสระ |
| Status |
ได้รับการตอบรับให้ตีพิมพ์ |
| Level of Publication |
ชาติ |
| citation |
true |
| Part of thesis |
true |
| Attach file |
|
| Citation |
0
|
|
|
Publication
Journal Publication
ไทย