บทคัดย่อ |
เมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองจัดว่ามีความสำคัญอย่างยิ่งในการผลิตถั่วเหลือง ในปัจจุบันพันธุ์ถั่วเหลืองที่นิยมนำมาปลูกมี
จำนวนน้อยและมีความจำเพาะกับสภาพแวดล้อม ทำให้ระบบการปลูกมีข้อจำกัดและเมล็ดพันธุ์มีไม่เพียงพอ ดังนั้นการทดลองครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบศักยภาพการเจริญเติบโต ผลผลิตและคุณภาพเมล็ด ของสายพันธุ์ถั่วเหลืองในระบบการปลูกถั่วเหลืองนอกฤดู เพื่อศึกษาความเป็นไปได้ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองในภาคตะวันออกเฉียงเหนือนอกฤดูการทดลองครั้งนี้ได้นำสายพันธุ์ถั่วเหลืองอายุเก็บเกี่ยวสั้น อายุเก็บเกี่ยวปานกลาง และอายุเก็บเกี่ยวยาว จำนวน 20 สายพันธุ์ คือ NS1,CM60, SJ5, Khon Kaen, 44*Ly-4E, 44*Ly-14E, 40*Ly-15, 42*Ly-50-2, 44*Ly-6-1-2-7, 44*Lh-4, 38D*a-16,KKU74, KKU5e, 74-T4, 223*Lh-85, 76*B-14-1-3, 35*m-4, 35* Lh–7, 35*SJ-32 และ KKU35 มาปลูกทดสอบศักยภาพการเจริญเติบโต ผลผลิต และคุณภาพเมล็ด ทำการปลูกในฤดูแล้ง และฤดูฝน ปีพ.ศ. 2559 ที่แปลงทดสอบมหาวิทยาลัยขอนแก่น และศูนย์วิจัยพัฒนาเมล็ดพันธุ์พืชขอนแก่น จากการศึกษาในครั้งนี้พบว่า ถั่วเหลืองสายพันธุ์ KKU74และ 223*Lh-85 เป็นสายพันธุ์ถั่วเหลืองอายุเก็บเกี่ยวปานกลางที่ให้ผลผลิตที่ค่อนข้างสูง มีค่าเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 206.9 –239.5 กิโลกรัม/ไร่ ทั้งในฤดูแล้งและฤดูฝนที่ปลูกทดลองนอกฤดูปลูก จึงเป็นสายพันธุ์ที่มีความเป็นไปได้ในการปลูกถั่วเหลืองในช่วงดังกล่าวเพื่อขยายเมล็ดพันธุ์ก่อนการปลูกในฤดูกาลปกติแต่ต้องควบคุม และเฝ้าระวังการระบาดของแมลงในช่วงที่มีการระบาดรุนแรง อย่างไรก็ตาม การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาศักยภาพสายพันธุ์ถั่วเหลืองนอกฤดูปลูกซึ่งอาจทำให้ถั่วเหลืองแต่ละสายพันธุ์ให้ผลผลิตไม่ตรงตามศักยภาพของสายพันธุ์ ดังนั้นการทดสอบเปรียบเทียบในฤดูปลูกที่แตกต่างกัน และหลากหลายสถานที่จึงจำเป็นสำหรับการประเมินศักยภาพก่อนส่งเสริมการปลูกถั่วเหลืองแก่เกษตรกรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือต่อไปในอนาคต |